Vaginisme is een veelvoorkomende, maar nog vaak onbesproken aandoening die diep kan ingrijpen in het seksueel en emotioneel welzijn van vrouwen. Het kan gepaard gaan met frustratie, angst, schuldgevoelens of schaamte – terwijl het juist een lichamelijke reactie is op spanning of angst. Het goede nieuws? Er is hulp én herstel is mogelijk.
Bij My Own Filo ondersteunen we vrouwen met vaginisme, onder andere met onze medisch onderbouwde tool: de Lupin. Deze wordt veelvuldig ingezet door bekkenbodemfysiotherapeuten, seksuologen en artsen als onderdeel van een effectieve behandeling.
Wat is vaginisme?
Vaginisme is een aandoening waarbij de spieren rond de vagina zich onwillekeurig aanspannen wanneer iets in de vagina wordt ingebracht – bijvoorbeeld tijdens seks, een gynaecologisch onderzoek of bij het gebruik van een tampon. Deze reflexmatige spiersamentrekking maakt penetratie pijnlijk of zelfs onmogelijk.
Vaginisme is niet iets wat je “even loslaat” of wat “tussen je oren zit”. Het is een fysieke reactie van het lichaam, vaak veroorzaakt door een onderliggende angst of negatieve associatie.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen:
-
Primair vaginisme: als penetratie nooit mogelijk is geweest;
-
Secundair vaginisme: als het zich pas later ontwikkelt, na een periode waarin penetratie wél mogelijk was.
Wie kan vaginisme krijgen?
Iedere vrouw kan vaginisme ontwikkelen – ongeacht leeftijd, seksuele ervaring of levensstijl. Ook fanatieke sporters kunnen ermee te maken krijgen. Vooral bij sporten waarbij veel controle en spanning in het lichaam wordt opgebouwd (zoals dans, turnen of krachttraining), kan het zijn dat de bekkenbodemspieren structureel te gespannen zijn. Deze spanning kan ongemerkt doorspelen naar het seksuele functioneren.
Hoe ontstaat vaginisme?
De oorzaken van vaginisme zijn bijna altijd meervoudig en complex. Enkele veelvoorkomende factoren zijn:
-
Angst voor pijn of eerdere negatieve seksuele ervaringen
-
Seksueel trauma of grensoverschrijdend gedrag
-
Schaamte of negatieve overtuigingen over seksualiteit
-
Relatieproblemen of stress
-
Chronische spanning in de bekkenbodem
-
Pijnlijke gynaecologische onderzoeken
Een belangrijk aspect is het zogeheten spiergeheugen (muscle memory). Als het lichaam zich keer op keer heeft “verdedigd” tegen penetratie, kan die reactie een automatisch patroon worden. De bekkenbodemspieren spannen zich dan onbewust aan bij elke poging tot penetratie, nog vóór je dat zelf doorhebt.
Spiergeheugen herprogrammeren
Gelukkig is het ook mogelijk om dat spiergeheugen opnieuw te trainen. Door stap voor stap veilige, positieve ervaringen op te bouwen, kun je de reflexmatige verkramping afleren. Dit vormt een belangrijk onderdeel van de therapie bij vaginisme.
Wat kun je doen bij vaginisme?
Vaginisme is behandelbaar. De meeste vrouwen herstellen volledig met de juiste ondersteuning. Een succesvolle behandeling combineert meestal meerdere vormen van therapie:
-
Psychologische begeleiding of seksuologische therapie
Voor het verwerken van angsten, overtuigingen of trauma’s. -
Bekkenbodemfysiotherapie
Voor het leren herkennen en ontspannen van de bekkenbodemspieren. Een gespecialiseerde bekkenbodemfysiotherapeut helpt je hierbij op een veilige en geleidelijke manier. -
Oefentherapie met hulpmiddelen
Bijvoorbeeld met dilators of tools zoals de Lupin, om vertrouwd te raken met penetratie en het lichaam te hertrainen.
De Lupin – hulp met zachte kracht
Bij My Own Filo ontwikkelden we samen met professionals een veilige, gebruiksvriendelijke tool voor vrouwen die op eigen tempo willen oefenen: de Lupin.
De Lupin is:
-
Medisch onderbouwd – en wordt aanbevolen door bekkenbodemfysiotherapeuten, seksuologen en artsen;
-
Zacht en ergonomisch – gemaakt om comfortabel en zonder druk te oefenen;
-
Empowerend – je houdt zelf de regie over je herstel, zonder overbelasting of prestatiedruk.
De Lupin helpt vrouwen om het spiergeheugen op een veilige manier opnieuw te programmeren, en om stap voor stap vertrouwen terug te winnen in hun eigen lichaam.
Tot slot
Vaginisme kan een diepgaand effect hebben op je leven, je relatie en je zelfbeeld. Maar het is belangrijk om te weten: je bent niet de enige. En vooral: je hoeft het niet alleen te doen.
Met professionele hulp, de juiste begeleiding en tools zoals de Lupin is herstel mogelijk – in je eigen tempo, op jouw voorwaarden.
Meer weten?
Wil je meer weten over vaginisme, of ben je benieuwd of de Lupin jou kan helpen? Kijk op onze website of bespreek het met je arts, bekkenbodemfysiotherapeut of seksuoloog. Bij My Own Filo staan we klaar om je te ondersteunen op jouw weg naar herstel.
Bronnen
-
Rutgers Kenniscentrum Seksualiteit – www.rutgers.nl
-
Nederlandse Vereniging voor Seksuologie (NVVS) – www.nvvs.info
-
Brotto, L.A., & Smith, K.B. (2021). Sexual Pain Disorders: Psychological and Physiological Treatment. Journal of Sexual Medicine
-
Reissing, E.D., Binik, Y.M., Khalifé, S., Cohen, D., & Amsel, R. (2004). Etiological correlates of vaginismus. Journal of Sex & Marital Therapy
